Τι είναι ο τραυλισμός; Συμβουλές για γονείς και εκπαιδευτικούς.

Γράφει: Αθανασία Βρυωνάκη – Λογοθεραπεύτρια

Τι είναι ο τραυλισμός; Συμβουλές για γονείς και εκπαιδευτικούς.

22 Οκτωβρίου, η παγκόσμια μέρα ενημέρωσης για τον τραυλισμό! Είναι η κατάλληλη στιγμή, με μια γρήγορη ματιά, να γνωρίσουμε τον τραυλισμό, τα αίτια που τον προκαλούν, τα συμπτώματά του, καθώς και τους τρόπους διαχείρισής του.

Τραυλισμός λοιπόν, είναι οποιαδήποτε διαταραχή αφορά την ροή (ταχύτητα και ρυθμό ) της ομιλίας. Η αίσθηση που μας δίνει ένα παιδί που τραυλίζει είναι πως η¨ γλώσσα του κομπιάζει¨ και διακόπτεται η σωστή ροή κατά τη διάρκεια της ομιλίας του. Τα συναισθήματα δε, που προκαλούνται από αυτή, τη διακοπτόμενη ροή της ομιλίας, είναι συνήθως αισθήματα ματαίωσης, φόβου, απογοήτευσης, άγχους, απαισιοδοξίας κα.

Σύμφωνα με έρευνες, τα αίτια για τις διαταραχές στη ροή της ομιλίας, είναι πολυπαραγοντικά. Πιο συγκεκριμένα, οι παράγοντες που εξετάζουμε σε κάθε παιδί που τραυλίζει, ώστε να δούμε από πού προέρχεται ο τραυλισμός του, είναι οι ψυχολογικοί, οι περιβαλλοντικοί , οι οργανικοί αλλά και οι γλωσσικοί παράγοντες.

Πώς όμως εμφανίζεται ο τραυλισμός;

Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι:

– οι επαναλήψεις ήχων , συλλαβών ή και λέξεων (θ..θ..θέλω, νε..νε..νε…νερό κα)

– επιμηκύνσεις ήχων (μμμμμμαμά, ππππαίζω)

– μη λεκτικές συμπεριφορές ( τικς, ακούσιες συσπάσεις των αρθρωτών πχ γλώσσας, χειλιών κα).

– Συμπεριφορές αποφυγής. Όταν δηλαδή το παιδί καταλαβαίνει ότι θα τραυλίσει, αποφεύγει καταστάσεις, λέξεις κ.α.

Ωστόσο, ένα παιδί ηλικίας 1,5 – 6 ετών (κυρίως 2 – 3,5 ετών), μπορεί να εμφανίσει φυσιολογικές δυσρυθμίες ,γιατί στην ηλικία αυτή γίνεται απότομη ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων και αυτό έρχεται κόντρα με το δυναμικό των αρθρωτών του (λόγω ηλικίας), ή με το περιβάλλον ή ακόμα και με τις επικοινωνιακές του δεξιότητες. Βασικό χαρακτηριστικό των παιδιών με φυσιολογικές δυσρυθμίες, είναι πως ενώ έχουν τα μπλοκαρίσματα, τις επιμηκύνσεις και τις επαναλήψεις, ΔΕΝ έχουν τις δευτερεύουσες συμπεριφορές.

Μερικά tips για γονείς και εκπαιδευτικούς, με σκοπό τη σωστότερη αντιμετώπιση ενός παιδιού που τραυλίζει:

❌ Μην συγκρίνετε την ομιλία του, με τις ομιλίες παιδιών αντίστοιχης ηλικίας, των αδελφών του κα.

❌ Μην σχολιάζεται την ομιλία του. ( πχ μα γιατί κομπιάζεις; , μιλάς πολύ αργά κλπ)

❌ Τη στιγμή που κομπιάζει, μην τον πιέζετε να σας μιλήσει πιο καθαρά ή πιο γρήγορα.

❌ Μην τον επαινείται κάθε φορά που μιλά με ευφράδεια, διότι θα ματαιώνεται τις υπόλοιπες στιγμές.

❌ Μην του λέτε να ¨Μην τραυλίζει¨. Στη προσπάθεια του να το διακόψει, η δυσρυθμία θα γίνεται πιο έντονη.

❌ Μην τον ξαφνιάζεται με ερωτήσεις που πρέπει να απαντηθούν άμεσα.

Αντίθετα μπορείτε:

✔️ Να τον προετοιμάζεται για μια ερώτηση που θα ακολουθήσει (πχ στη τάξη: προετοιμάστε όλα τα παιδιά (μαζί και το παιδί που τραυλίζει) για το θέμα συζήτησης ή την ερώτηση που θα ακολουθήσει)

✔️ Όταν σας μιλά να τον βλέπετε τα μάτια και ακόμη καλύτερα το σώμα σας να είναι στραμμένο σε αυτό. Έτσι το παιδί θα καταλάβει ότι έχει την αμέριστη προσοχή σας και έχει όλο τον χρόνο που χρειάζεται για να σας μιλήσει.

✔️ Ακούστε το παιδί με υπομονή, δώστε έμφαση σε αυτό που λέει και όχι στον τρόπο που το λέει.

✔️ Δώστε του χρόνο να ολοκληρώνει τις λέξεις που θέλει να πει και κατ επέκταση όλες του τις σκέψεις. Μην βιαστείτε να του απαντήσετε

✔️ Φροντίστε όταν του μιλάτε ο ρυθμός της ομιλίας σας να είναι αργός.

✔️ Αφιερώνεται στο παιδί σας 10’ την ημέρα , να κουβεντιάσετε με ηρεμία και προσοχή, χωρίς παρεμβολές από τρίτους ή τηλεοράσεις/ τηλέφωνα κλπ.

✔️ Καθιερώστε την επιβράβευση καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, για κάθε καλή συμπεριφορά, ανεξάρτητα από την ομιλία. ( πχ « Μπράβο σου Μιχάλη, μάζεψες το δωμάτιό σου, είναι πολύ τακτικός.» « Μπράβο σου που περίμενες τη σειρά σου για να μιλήσεις, είσαι ευγενικός» ). Φυσικά τις επιβραβεύσεις τέτοιου τύπου τις κάνουμε σε όλα τα παιδιά της οικογένειας ή μιας τάξης.