Η εργοθεραπεία στο διάλειμμα: Χαμένες ευκαιρίες για ενίσχυση δεξιοτήτων μέσα στην αυλή;

Σε κάθε σχολική αυλή, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, κρύβεται ένας πολύτιμος χώρος μάθησης. Όχι, δεν εννοούμε τη μάθηση με βιβλία και πίνακες. Μιλάμε για μια πιο αθόρυβη αλλά εξίσου σημαντική μάθηση – αυτή που αφορά τις κοινωνικές δεξιότητες, τη ρύθμιση των συναισθημάτων, τον κινητικό συντονισμό, τη δημιουργικότητα και την αυτονομία. Εκεί, ανάμεσα σε τσάντες, μπάλες, κυνηγητά και μικρές παρέες, ξεδιπλώνεται μια μοναδική ευκαιρία για ενίσχυση δεξιοτήτων – μια ευκαιρία που συχνά περνά απαρατήρητη.

Ως εργοθεραπευτές, γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο σημαντικό είναι το “ελεύθερο παιχνίδι”. Και όμως, βλέπουμε καθημερινά παιδιά που δυσκολεύονται να συμμετέχουν σε αυτό. Παιδιά που μένουν στο περιθώριο, που δεν ξέρουν πώς να προσεγγίσουν τους συνομηλίκους τους, που διστάζουν ή φοβούνται τις πιο έντονες κινητικές δραστηριότητες, που παρεξηγούνται εύκολα ή καταλήγουν σε συγκρούσεις. Σε αυτές τις στιγμές – τις φαινομενικά “ανέμελες” – φαίνονται οι πραγματικές δυσκολίες.

Τι συμβαίνει πραγματικά στο διάλειμμα;

Για τα περισσότερα παιδιά, το διάλειμμα είναι ώρα παιχνιδιού, εκτόνωσης, κοινωνικοποίησης. Όμως για κάποια άλλα, είναι *μια πρόκληση*. Το ελεύθερο παιχνίδι απαιτεί ικανότητες όπως:

• Αυτορρύθμιση: να διαχειριστώ τον ενθουσιασμό ή την απογοήτευσή μου
• Κινητικό συντονισμό: να τρέξω, να πηδήξω, να κρατήσω ισορροπία
• Κοινωνικές δεξιότητες: να πάρω πρωτοβουλία, να μοιραστώ, να συνεργαστώ
• Επίλυση συγκρούσεων: να διαχειριστώ μια παρεξήγηση ή έναν καβγά
• Δημιουργική σκέψη: να φανταστώ παιχνίδια, να προσαρμοστώ σε αλλαγές

Για παιδιά με αναπτυξιακές ή μαθησιακές δυσκολίες, αυτές οι δεξιότητες δεν είναι αυτονόητες. Χρειάζονται ενίσχυση, δομή, καθοδήγηση – ακριβώς εκεί έρχεται η εργοθεραπεία να φωτίσει και να υποστηρίξει.

Πώς μπορεί να συμβάλει η εργοθεραπεία στην αυλή;

Η εργοθεραπεία δεν περιορίζεται σε μια αίθουσα με τραπέζια και παιχνίδια. Μπορεί – και αξίζει – να «μεταφερθεί» και στην αυλή. Εκεί μπορούμε να:

• Παρατηρήσουμε τον τρόπο που το παιδί κινείται, παίζει, σχετίζεται
• Σχεδιάσουμε δραστηριότητες για να το βοηθήσουμε να ενταχθεί πιο ενεργά στο ομαδικό παιχνίδι
• Δώσουμε εναλλακτικές επιλογές για πιο ασφαλές ή δημιουργικό παιχνίδι
• Υποστηρίξουμε την κοινωνική αλληλεπίδραση με πραγματικά παραδείγματα και άμεση καθοδήγηση
• Δουλέψουμε δεξιότητες μέσα στο φυσικό τους περιβάλλον

Αυτή η προσέγγιση είναι συχνά πιο αποτελεσματική, γιατί η αυλή είναι το «πραγματικό πεδίο». Δεν πρόκειται για προσομοίωση, αλλά για ζωντανές εμπειρίες, εκεί όπου οι δεξιότητες είτε ενεργοποιούνται, είτε αποκαλύπτουν τα κενά τους.

Και αν χάσουμε αυτές τις ευκαιρίες;

Τότε χάνουμε κάτι πολύτιμο: την ευκαιρία να ενισχύσουμε τις δεξιότητες του παιδιού εκεί που πραγματικά χρειάζεται βοήθεια. Αν το αφήσουμε απλώς να «βγάλει το διάλειμμα» χωρίς υποστήριξη, το πιθανότερο είναι να επιστρέψει στη σχολική τάξη πιο απογοητευμένο, πιο αγχωμένο ή πιο απομονωμένο.

Η αυλή δεν είναι μόνο χώρος για παιχνίδι – είναι χώρος για ανάπτυξη, και η εργοθεραπεία μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτό.

Μήπως παρατηρείτε κι εσείς τα παρακάτω στο παιδί σας;

– Δεν συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια
– Προτιμά να είναι μόνο του στο διάλειμμα
– Παρεξηγείται εύκολα ή δημιουργεί συγκρούσεις
– Αδυνατεί να οργανώσει το παιχνίδι του
– Δυσκολεύεται σε κινητικές δραστηριότητες (τρέξιμο, πηδήματα, ισορροπία)

Αν κάποια από αυτά σας φαίνονται γνώριμα, ίσως είναι ώρα να κοιτάξουμε λίγο πιο προσεκτικά.

Μιλήστε μαζί μας

Στο θεραπευτικό μας κέντρο, παρατηρούμε καθημερινά πόσο μεγάλη διαφορά μπορεί να κάνει μια στοχευμένη εργοθεραπευτική παρέμβαση. Με σεβασμό στις ανάγκες κάθε παιδιού, μπορούμε να το βοηθήσουμε να ενταχθεί, να χαρεί το παιχνίδι, να ενισχύσει τις δεξιότητές του και – το πιο σημαντικό – να νιώσει πως ανήκει.

Ελάτε να συζητήσουμε μαζί. Είμαστε εδώ για να ακούσουμε, να αξιολογήσουμε και να σας προτείνουμε λύσεις, με στόχο το παιδί σας να νιώσει πιο ασφαλές, ικανό και χαρούμενο – ακόμα και στο διάλειμμα!