Επαναλήψεις ή απόλυτη χαλάρωση το καλοκαίρι; Η αλήθεια κάπου στη μέση…
Το αιώνιο δίλημμα του καλοκαιριού. «Να κάνει το παιδί επανάληψη ή να ξεκουραστεί τελείως; Θα ξεχάσει ό,τι έμαθε; Θα μείνει πίσω; Ή μήπως το έχει ανάγκη να μην κάνει τίποτα;» Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ερωτήσεις που ακούμε κάθε καλοκαίρι από γονείς, με αγωνία, ενδιαφέρον και αγάπη. Η απάντηση δεν είναι «ναι» ή «όχι». Είναι πιο σύνθετη, πιο ανθρώπινη — και στηρίζεται στην επιστήμη της μάθησης, στην ανάπτυξη του εγκεφάλου αλλά και στη συναισθηματική ρύθμιση του παιδιού.Η επιστήμη λέει: «Ναι, κάτι ξεχνιέται — αλλά αυτό είναι φυσιολογικό»
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, και ειδικά των παιδιών, χρειάζεται επανάληψη για να εδραιώσει τη γνώση. Έρευνες δείχνουν ότι τους καλοκαιρινούς μήνες μπορεί να υπάρξει κάποια υποχώρηση σε δεξιότητες, ειδικά στα παιδιά που δεν έχουν εσωτερικεύσει ακόμη πλήρως όσα έμαθαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται φροντιστήριο στο σπίτι. Σημαίνει όμως ότι η πλήρης αποσύνδεση από κάθε είδους νοητική ή γλωσσική δραστηριότητα για 2 μήνες δεν ευνοεί την εξέλιξη.Ο παιδικός εγκέφαλος μαθαίνει… όταν νιώθει καλά
Εξίσου σημαντικό όμως είναι το συναισθηματικό κλίμα. Ο εγκέφαλος του παιδιού δεν μαθαίνει καλά όταν είναι στρεσαρισμένος, πιεσμένος ή εξαντλημένος. Οι διακοπές δεν είναι πολυτέλεια — είναι αναπτυξιακή ανάγκη. Είναι ο χρόνος που το παιδί:- Ρυθμίζει το νευρικό του σύστημα
- Χτίζει σχέσεις με την οικογένεια
- Επαναφορτίζει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα
Άρα τι προτείνεται; Ούτε όλα, ούτε τίποτα
Η απάντηση βρίσκεται στην ισορροπία. Η πρότασή μας στηρίζεται σε τρεις άξονες:Διατήρηση δεξιοτήτων με φυσικό τρόπο
➤ Αντί για φύλλα εργασίας, διαβάστε μαζί βιβλία, παίξτε επιτραπέζια, μιλήστε για τη μέρα, περιγράψτε ό,τι βλέπετε.Επανεμφάνιση γνώσεων σε καλοκαιρινό περιβάλλον
➤ Π.χ. κάντε αριθμητική με τα κοχύλια, γράψτε μια καρτ ποστάλ, μετρήστε τα βήματα για την παραλία.Ελαφριά επανάληψη μόνο όταν υπάρχει συνεργασία
➤ Αν το παιδί το ζητά ή το απολαμβάνει (π.χ. “πάμε να κάνουμε ένα κουίζ σαν παιχνίδι”), τότε ναι — αλλά όχι καταναγκαστικά.Το καλοκαίρι δεν είναι απώλεια χρόνου – είναι υλικό ζωής
Ό,τι χτίζεται με πίεση διατηρείται ελάχιστα. Ό,τι χτίζεται μέσα από χαρά, επαφή, ρυθμό και ενδιαφέρον, ενσωματώνεται βαθύτερα. Γι’ αυτό και το πιο χρήσιμο “μάθημα” του καλοκαιριού είναι η ελευθερία με όρια, ο χρόνος χωρίς ρολόι, η συναισθηματική επαναφόρτιση.Συμπέρασμα: Πριν αναρωτηθείτε “Τι να του δώσω να κάνει;”, ρωτήστε “Πώς περνάμε μαζί τη μέρα;”
Η καθημερινότητα του καλοκαιριού έχει πολλές ευκαιρίες μάθησης — αρκεί να τις αναγνωρίσουμε. Δεν χρειάζεται πίεση, ούτε πλήρης εγκατάλειψη. Χρειάζεται:- παρατήρηση
- διάλογος
- χαλαρές ρουτίνες
- και κυρίως παρουσία.